Wszyscy z niecierpliwością oczekujemy nadejścia wiosny. Często jednak się zdarza, że tę porę roku witamy kichaniem.
Najczęstszą formą sezonowej alergii błony śluzowej nosa jest tzw. katar sienny. Okres jego występowania związany jest z kalendarzem pylenia traw, chwastów, zbóż, pleśni i drzew. Przedwiośnie i wiosna w Polsce to czas największego pylenia leszczyny i olchy (od końca stycznia do marca) oraz topoli i brzozy (w kwietniu).
Objawy choroby pojawiają się zazwyczaj nagle pod postacią: napadów kichania, wodnistej wydzieliny z nosa, uczucia zatkania nosa, świądu nosa. Z reguły towarzyszą im: zaburzenia węchu, łzawienie, świąd i przekrwienie spojówek, czasem ciemno podkrążone oczy. Mogą też pojawiać się niespecyficzne objawy astmy w postaci kaszlu lub napady duszności. Nierzadko osoby uczulone skarżą się na swędzącą wysypkę – kontaktową alergię (np. po spacerze po łące), szczególnie na odsłoniętych częściach ciała.
Przebieg uczulenia na wszystkie drzewa wcześnie pylące jest zbliżony i na podstawie samych objawów klinicznych bardzo trudno jest ustalić, które z nich uczula. Jednym ze sposobów oznaczania substancji uczulających jest wykonanie testów skórnych. W Polsce za najważniejsze alergeny wczesnowiosennego okresu pylenia drzew liściastych uznawane są pyłki brzozy.
Wielu alergologów wśród pyłków roślin najczęściej uczulających na pierwszym miejscu wymienia trawy. Jak to określają, są one antygenem najbardziej złośliwym, czyli najczęściej wywołują najsilniejsze objawy alergii pyłkowej. Wśród innych sezonowych alergenów wziewnych znajdują się pyłki bylicy, piołunu, babki, komosy, pokrzywy, lipy, topoli, wierzby.
Dla alergii wziewnych zasadnicze znaczenie ma sezonowość występowania i ścisły związek z okresami pylenia poszczególnych roślin. Trwają one zazwyczaj 2-6 tygodni, potem ustępują bez śladu, aby pojawić się za rok o tej samej porze.
Jeszcze do niedawna sądzono, że na alergię pyłkową chorują dzieci dopiero od 7. r.ż., i to te, które w dzieciństwie ujawniały objawy alergii pokarmowej, po czym w okresie młodzieńczym objawy stopniowo ustępują, aby zaniknąć całkowicie w dorosłym życiu. Najnowsze badania wskazują jednak, że objawy pyłkowicy mogą się zacząć zarówno około 3. r.ż., jak i w późniejszym okresie życia, nawet po 50. r.ż. Przebieg alergii może się także z wiekiem zmieniać – objawy mogą ulegać wyciszeniu bądź nasileniu, mogą dołączać się nowe alergeny, czy nawet może zwiększać się rodzaj alergicznej nadwrażliwości.
Możliwości leczenia
Leczenie pyłkowic jest żmudne i trwa bardzo długo. Na razie istnieją dwie możliwości terapii – albo stosowanie doraźnie leków antyalergicznych w czasie pylenia roślin, albo przeprowadzenie immunoterapii przed sezonem pylenia i ewentualne stosowanie leków w sezonie.
W przypadku podejrzeniu alergii na pyłki pierwszym krokiem powinna być wizyta u lekarza alergologa. W przypadku leczenia w państwowej służbie zdrowia należy zacząć od wizyty u lekarza pierwszego kontaktu, który dopiero skieruje chorego do właściwej poradni alergologicznej. W gabinecie prywatnym lekarza alergologa natomiast wizyta będzie kosztować min. 60 zł. Zanim jednak lekarz wraz z pacjentem podejmą decyzję o tym, który sposób leczenia będzie najlepszy, są konieczne jeszcze dodatkowe badania. Leczenie bowiem zawsze powinno się zacząć od wykonania testów, które potwierdzają alergiczny mechanizm choroby.
Testy takie potocznie nazywa się testami z krwi, a polegają one na pobraniu krwi pacjentowi tak jak w przypadku badania ogólnego krwi i jej odpowiednim laboratoryjnym zbadaniu. W zależności od wybranej metody różna będzie cena badania. W przypadku leczenia w państwowej służbie zdrowia bezpłatnie można jedynie wykonać testy skórne, za testy z krwi natomiast – jeżeli będą wymagane – trzeba będzie zapłacić. W gabinecie prywatnym test skórny na jeden alergen kosztuje ok. 5 zł, a koszt badania poziomu przeciwciał klasy IgE całkowitego – około 100 zł.
Leczenie w czasie pylenia roślin
Dopiero gdy mechanizm choroby alergicznej jest potwierdzony badaniami, można rozpocząć leczenie. Leki stosowane w leczeniu pyłkowicy mają za zadanie zmniejszyć (niekoniecznie zlikwidować !!!) przykre objawy – kichanie, świąd, obrzęk.
Powinny być przyjmowane według ścisłych zaleceń lekarza i pod jego kontrolą. W leczeniu zazwyczaj zaleca się następujące leki:
- leki antyhistaminowe stosowane ogólnie;
- miejscowo stosowane krople glikokortykosteroidowe do oczu i nosa;
- leki miejscowo obkurczające błonę śluzową nosa. Ale uwaga – niektóre można używać tylko do 7 dni. Dalsze stosowanie tego rodzaju leków może nasilić objawy blokady nosa i doprowadzić do utrwalenia choroby.
Immunoterapia przed pyleniem
Metodą leczenia alergii pyłkowej jest również immunoterapia. Wśród specjalistów zdania na temat jej stosowania są podzielone. Niektórzy lekarze uważają, że jest ona wskazana tylko wówczas, gdy pyłkowy nieżyt nosa i spojówek nie poddaje się leczeniu za pomocą leków. Zalecana jest również u pacjentów wymagających codziennego stosowania leków – w przypadku bardzo nasilonych objawów.
W miarę możliwości immunoterapia powinna się odbywać także na początku procesu chorobowego w celu zapobieżenia rozwinięciu się choroby. Wiadomo też, że jej korzystny efekt można stwierdzić dopiero po dłuższym czasie – po rocznej kuracji objawy ustępują jedynie w 50%, dopiero po zakończeniu 4-5 – letniej kuracji objawy ulegają zdecydowanej redukcji (80-90%), co często nie uwalnia jednak pacjenta od przyjmowania niewielkiej ilości leków w sezonie.
Immunoterapia jednak nie jest panaceum na pyłkowicę – jest leczeniem swoistym, czyli zmniejsza objawy jedynie na alergen zawarty w składnikach podawanej szczepionki. Nie zlikwiduje całkowicie skłonności alergicznej. Pacjent może więc uczulić się na nowe alergeny, jeżeli będzie poddany długiej i silnej ekspozycji na pewien antygen.
Decyzja o podjęciu tego rodzaju leczenia powinna być więc podjęta świadomie i roztropnie, biorąc pod uwagę wszystkie za i przeciw. Przyjmowanie przez kilka lat serii szczepionek przed okresem pylenia, jest poważną decyzją – przerwanie odczulania po 1. czy 2. roku stopniowo prowadzi bowiem do całkowitego powrotu objawów.
Jak przebiega immunoterapia?
Terapia immunologiczna obejmuje najczęściej 7-10 zastrzyków raz w tygodniu, przed okresem pylenia określonej rośliny. Dokładny termin szczepień ustalany jest zawsze z lekarzem prowadzącym. Szczepionki także dobiera się na podstawie wyników testów alergicznych – do dyspozycji są albo indywidualne, albo standardowe szczepionki, które można dostać w aptece – tylko na receptę wypisaną przez lekarza. Cena szczepionek waha się od 50-500 zł. Tylko niektóre z nich są objęte 50% zniżką.
Jak żyć z alergią?
Ze względu na charakter choroby bardzo duże znaczenie w zmniejszeniu objawów ma nie tylko leczenie, ale i zorganizowanie życia alergikowi tak, aby zminimalizować ekspozycję na alergen, a tym samym zmniejszyć częstotliwość i ostrość występowania napadów alergii.
Czas pylenia pyłków warto więc poznać i śledzić dzięki kalendarzowi pylenia oraz codziennie podawanym informacjom o stężeniu pyłków. Dzięki tym informacjom możliwe jest unikanie ekspozycji na alergen – m.in. zaniechanie w czasie pylenia wyjazdów w miejsca nasilonego występowania alergizującej rośliny, unikanie spacerowania po łąkach i polach.
Przy nasilonych objawach zdecydowaną ulgę może przynieść zainstalowanie oczyszczacza powietrza. Przykładem idealnego rozwiązania dla ochrony przed alergenami są inteligentne oczyszczacze powietrza Sharp z technologią Plasmacluster i funkcją przeciwpyłkową POLLEN. Urządzenia te wykorzystują równolegle dwa systemy oczyszczania powietrza: 
- pasywny – poprzez wysokowydajny system filtrów o żywotności nawet do 10 lat. Filtry zatrzymują 100% alergenów o wielkości powyżej 1 mikrona
- aktywny – technologia Plasmacluster generuje klastry jonowe wydmuchiwane w całą kubaturę pomieszczenia wraz z oczyszczonym powietrzem. Dzięki nim dezaktywowane są najmniejsze i najgroźniejsze alergeny, które jest najtrudniej zassać do wnętrza oczyszczacza. Alergeny takie potrafią wnikać głęboko w drogi oddechowe i powodować groźne schorzenia jak np. astma oskrzelowa.
Dzięki hybrydowemu i niezwykle skutecznemu systemowi oczyszczania alergicy wziewni nie muszą unikać wietrzenia pomieszczeń tak istotnego w wymianie tlenu i dwutlenku węgla. Nasycone jonami Plasmacluster powietrze stanowi skuteczne antidotum na alergizujące białka zawarte w nasionach roślin pylących. Sam oczyszczacz jest całkowicie bezobsługowy i wyposażony w serię czujników sterujących jego pracą. Zaawansowana funkcja POLLEN odpowiada za wykrycie w powietrzu pyłków i ich dezaktywację. Ich obecność dla Użytkownika sygnalizuje specjalny wskaźnik. Urządzenie może pracować 24h na dobę monitorując jakość powietrza i aktywując się automatycznie po wykryciu zanieczyszczeń. Tego typu profilaktyka i pełne zabezpieczenie pomieszczenia kosztuje 2799pln (najwydajniejszy obecnie model Sharp KC-A60EUW), co w skali 10 lat (żywotność filtrów) daje koszt tylko 0,77pln dziennie.
Dla Alergików z ograniczonym budżetem godnym polecenia może być najlepszy w swojej klasie cenowej Sharp FU-Y30E. Wyposażony również w technologię Plasmacluster i kosztujący jedynie 599pln.
Tutaj znajdziesz porównanie modelu Sharp FU-Y30EUW z innymi popularnymi oczyszczaczami powietrza.
